آب دیونیزه یا آب DM، آبی است که یون‌های آن به طور کامل از آن جدا شده‌اند. این آب به دلیل خلوص بالایی که دارد، در صنایع مختلفی مانند داروسازی و آزمایشگاه‌ها کاربرد دارد. این آب همچنین برای تولید آب مقطر نیز استفاده می‌شود. این کار با روش‌های مختلفی انجام می‌شود که بهترین آن استفاده از دستگاه تصفیه آب با روش اسمز معکوس یا دستگاه تبادل یونی است. برای تهیه بهترین دستگاه آب دیونیزه با کیفیت بالا و خدمات پس از فروش معتبر، می‌توانید با کارشناسان مجموعه زد زد در ارتباط باشید.
آب دیونیزه یا آب DM چیست؟
آب دیونیزه (Deionized Water) یا DI Water، آبی است که یون‌های آن به طور کامل از آن جدا شده‌اند. یون‌ها اتم‌ها یا مولکول‌هایی هستند که بار الکتریکی خالص مثبت یا منفی دارند. یون‌های دارای بار مثبت با نام «کاتیون» و یون‌های دارای بار منفی با نام «آنیون» شناخته می‌شوند. پس به طور دقیق، آب دیونیزه آبی است که در آن تمام یون‌ها حذف شده و فاقد هرگونه ماده معدنی یا نمک است. به همین دلیل به آن آب خالص می‌گویند. آب لوله کشی شهری مملو از یون‌هایی است که از محیط طبیعی مانند لوله‌ها و منابع دیگر به دست آمده‌اند. به طور معمول این یون‌ها شامل سدیم (Na)، کلسیم (Ca)، آهن (Fe) و مس (Cu) می‌باشند.
خوب است بدانید که یون‌ها یک پارامتر بسیار مهم در آب هستند که نشان دهنده هدایت الکتریکی آب یا EC آب می‌باشند. طی فرایند دیونیزاسیون، این یون‌های معدنی از بین می‌روند که یکی از جنبه‌های مهم تصفیه آب برای کاربردهای مختلف است. به طور معمول این یون‌ها برای آشامیدن مضر نیستند، اما زمانی که بخواهیم از آب برای شستشو یا پاک کنندگی برخی از محصولات خاص در آزمایشگاه‌ها استفاده کنیم، ناخالصی‌های موجود در آن آسیب زننده بوده و در نتیجه باید حذف شوند. مسئله مهم این است که اگر میزان یون‌های موجود در آب از حد استاندارد بیشتر شوند، هدایت الکتریکی آب هم افزایش پیدا میکند که می‌تواند بر خواص فیزیکی و شیمیایی آن تاثیر بگذارد. اگر نمی‌دانید ec آب چیست؟ باید بگوییم که این پارامتر، یک پارامتر بسیار مهم در کیفیت آب است که نشان دهنده میزان یون‌های موجود در آن می‌باشد. در صورت زیاد بودن این پارامتر، باید با کمک تصفیه آب خانگی، آب آشامیدنی مناسب را تولید کرد.
خواص آب دیونیزه
آب به عنوان ضروری‌ترین ماده برای حیات بشر، در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف در طبیعت وجود دارد. آبی که به طور معمول استفاده می‌کنیم، حاوی ناخالصی‌های مختلفی مانند نمک، فلزات سنگین و مواد عالی می‌باشد. این ناخالصی‌ها در صورت زیاد بودن، بر روی سلامت انسان تاثیر منفی می‌گذارند. به همین سبب، استفاده از دستگاه تصفیه آب در تمام منازل توصیه می‌شود. آب دیونیزه نوعی آب خالص است که تقریباً تمام ناخالصی‌ها و یون‌های آن حذف شده‌اند. حذف این ناخالصی‌ها موجب افزایش خواص آب دیونیزه شده است که در ادامه به بررسی چند مورد از آنها می‌پردازیم:
۱. خالص بودن
آب دیونیزه خالص‌ترین نوع آب است و هیچ گونه ناخالصی و یون‌های مضری ندارد.
۲. هدایت الکتریکی پایین
آب دیونیزه رسانایی الکتریکی پایینی دارد، به همین دلیل در مصارف صنعتی و آزمایشگاهی که نیاز به آب با رسانایی پایین است، کاربرد دارد.
۳. پایداری بالا
آب دیونیزه به دلیل خلوص بالا، پایداری بالایی دارد و به ندرت باکتری یا میکروب در آن رشد میکند.
۴. جلوگیری از رسوب
آب دیونیزه به دلیل عدم وجود یون‌های رسوب‌زا، از ایجاد رسوب در لوله‌ها و تجهیزات جلوگیری میکند.
۵. قابلیت تمیز کنندگی بالا
آب دیونیزه به دلیل خلوص بالا، قدرت تمیز کنندگی بالایی دارد و می‌تواند سطوح را به طور کامل تمیز کند. نکاتی در مورد استفاده از آب دیونیزه که آشنایی با آنها برای استفاده بهتر از این آب ضروری است:
- آب دیونیزه برای آشامیدن مناسب نیست اما در صورت تجویز پزشک برای سم زدایی بدن کاربرد دارد.
- آب دیونیزه می‌تواند خاصیت خورندگی داشته باشد، به همین دلیل باید در ظروف مناسب نگهداری شود.
- برای تولید آب دیونیزه باید از دستگاههای مخصوص تصفیه آب استفاده کرد.
کاربرد اب دیونیزه
برای اینکه آب شرب مورد استفاده قرار بگیرد، از روش‌ها و دستگاههای مختلفی استفاده می‌کنند. ممکن است در برخی از شرایط آب ژاول به منابع ذخیره آب اضافه کنند. گاهی اوقات هم از دستگاه آب دیونیزه استفاده می‌کنند تا آب مورد نیاز برای صنایع را به دست آورند. ممکن است برای شما هم سوال به وجود بیاید که آب دیونیزه چیست؟ و چرا از دستگاه برای تولید آن استفاده می‌کنند؟ به آبی که به روش‌های مختلف تمام یون‌های آن جداسازی شده و در حال حاضر هیچ نوع ماده اضافی در آن وجود ندارد، آب دیونیزه می‌گویند. این نوع آب به دلیل فاقد یون بودن در صنایع جایگاه مهمی دارد.
کاربردهای آب دیونیزه:
- شستشوی دست و استریلیزاسیون وسایل پزشکی در بیمارستان‌ها
- در آزمایشگاه‌ها برای انجام تست‌های آزمایشگاهی دقیق
- در سیستم‌های خنک کننده دستگاههای لیزری پرقدرت
- در ماشین آلات صنعتی برای افزایش طول عمر آنها و جلوگیری از خوردگی قطعات
- در خودروها برای افزایش طول عمر باتری‌های سرب اسیدی و سیستم خنک کننده موتور
- در آکواریوم‌ها برای ایجاد محیطی مناسب برای زندگی آبزیان
- در کارخانجات لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی برای انتقال بهتر مواد به پوست و مو
- در سیستم‌های اطفاء حریق محیط‌های حساس مانند مراکز تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
با توجه به اهمیت استفاده از آب دیونیزه در تمام صنایع، پزشکی و آزمایشگاهی و حتی مصارف خانگی، نیاز است که دستگاه آب دیونیزه مناسب برای هر فضا را تهیه کنید. در صورت تماس با کارشناسان مجموعه زد زد، با توجه به حجم آب مورد نیاز و میزان خلوص می‌توانید بهترین دستگاه‌ها را تهیه نمایید.
تفاوت آب دیونیزه و آب مقطر
آب دیونیزه و آب مقطر هر دو آب خالص هستند که در بسیاری از کاربردها به جای هم استفاده می‌شوند. اما در برخی از موارد این دو با یکدیگر تفاوت‌های ظریفی دارند که این تفاوت‌ها اهمیت زیادی پیدا می‌کنند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر فرق آب دیونیزه و آب مقطر می‌پردازیم:
۱. تفاوت در فرایند تولید
- آب دیونیزه از طریق عبور آب از میان رزین‌های تبادل یونی تولید می‌شود. این رزین‌ها یون‌های موجود در آب را با یون‌های هیدروژن و هیدروکسیل جایگزین می‌کنند. در نتیجه آب خالص بدون یون به دست می‌آید.
- اما آب مقطر از طریق تقطیر تولید می‌شود. در این فرایند آب به جوش آمده و بخار حاصل شده جمع آوری و سپس به مایع تبدیل می‌شود. ناخالصی‌ها و یون‌ها در این فرایند از آب جدا می‌شوند.
۲. تفاوت در میزان خلوص
- مهمترین فرق آب دیونیزه و آب مقطر در میزان خلوص آنها است. آب دیونیزه به طور کلی خالص‌تر از آب مقطر بوده زیرا یون‌های موجود در آن به طور کامل حذف می‌شوند.
- اما آب مقطر خالص هم ممکن است حاوی برخی از ناخالصی‌های فرار باشد که در تقطیع از بین نرفتند.
۳. تفاوت از لحاظ کاربردها
- آب دیونیزه به دلیل خلوص بالاتر در کاربردهای حساس مانند آزمایشگاه‌ها، صنایع دارویی و تولید لوازم آرایشی استفاده می‌شود.
- اما آب مقطر طیف وسیع‌تری از کاربردها مانند شستشوی ظروف آزمایشگاهی، باتری‌ها و بخاری‌ها دارد.
با توجه به این مطالب، انتخاب بین آب دیونیزه و آب مقطر بسته به کاربرد شما مشخص می‌شود. اگر به آب با خلوص بسیار بالا نیاز دارید، آب دیونیزه گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال آب خالص با هزینه تولید پایین‌تر هستید، آب مقطر انتخاب بهتری است.
نحوه تولید آب دیونیزه
در آب شهری یون‌هایی وجود دارند که برای سلامتی بدن مضر هستند. به همین دلیل، کمپانی‌های فعال در زمینه تصفیه آب مانند زد زد با تولید دستگاههای یونیزه آب، شرایط بهتری را برای رفاه مصرف‌کنندگان به وجود آورده‌اند. خوشبختانه با استفاده از فناوری‌های جدید و به روز که در زمینه تصفیه آب در سال‌های اخیر رواج پیدا کرده، نحوه تولید آب دیونیزه بسیار ساده‌تر شده است. فقط کافی است بسته به موقعیت خود از روش مناسب استفاده کنید.
دو روش متداول برای تولید آب دیونیزه وجود دارد:
۱. الکترودیونیزاسیون (EDI)
در این روش از انرژی برق، غشاهای تبادل یونی و رزین‌های دیونیزاسیون استفاده می‌شود. مراحل این روش به شرح زیر است:
- آب از بین آند مثبت و کاتد منفی عبور داده می‌شود.
- غشاهای ویژه یونی، یون‌های مثبت را به سمت کاتد منفی و یون‌های منفی را به سمت آند مثبت جذب می‌کنند.
- نوعی از EDI به نام دیونیزاسیون خازنی (CDI) نیز وجود دارد.
- برخی از سیستم‌های EDI به عنوان سیستم‌های الکترودیونیزاسیون مداوم (CEDI) شناخته می‌شوند.
۲. دیونیزاسیون با اسمز معکوس (RO)
در این روش با کمک دستگاه آب دیونیزه یا دستگاه تصفیه آب خانگی که شباهت بسیار زیادی به هم دارند، میتوان تا حد زیادی یون‌های اضافی آب را جدا کرد. مراحل این روش به شرح زیر است:
- در این روش، آب ابتدا از سیستم اسمز معکوس عبور میکند تا ۹۹.۹% آلودگی‌ها از آن جدا شوند.
- سپس آب تصفیه شده از طریق رزین‌های دیونیزاسیون عبور میکند تا یون‌های باقی‌مانده حذف شوند.
- این روش منجر به تولید آب با خلوص بسیار بالا می‌شود.
نکته مهم اینکه امکان ساخت آب دیونیزه در خانه و برای مصارف خانگی هم وجود دارد. همچنین برخی از این دستگاه‌ها برای کاربردهای خاصی مانند نظافت یا آکواریوم طراحی شده‌اند. در صورت نیاز به تهیه بهترین دستگاه تصفیه آب یا دستگاههای تولید آب دیونیزه کافیست با کارشناسان متخصص و حرفه‌ای مراکزی مانند مجموعه زد زد در ارتباط باشید.
نتیجه‌گیری
آب دیونیزه آبی خالص است که حاوی هیچ‌گونه یون معدنی نبوده و برای کاربردهای خاصی مانند سم‌زدایی بدن، صنایع و کارخانجات غذایی، صنایع الکترونیکی، صنایع دارویی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر برای هر شرایطی نیاز به آب خالص دیونیزه پیدا کردید، کافی است با کارشناسان مجموعه زد زد در ارتباط باشید تا پس از ارائه مشاوره تخصصی، بهترین نوع دستگاه را به شما معرفی کنند.
سوالات متداول
سرعت تولید آب دیونیزه چگونه است؟
با توجه به پیچیده بودن نحوه تولید آب دیونیزه، سرعت تولید آن نسبت به سایر فرایندهای دیگر سریعتر است.
آیا نوشیدن آب دیونیزه خطرناک است؟
خیر، نوشیدن آب دیونیزه خطرناک نیست، اما به دلیل عدم مواد معدنی ضروری برای بدن، توصیه نمی‌شود.
آیا امکان تولید آب دیونیزه در خانه وجود دارد؟
بله، دستگاههای آب دیونیزه ساز برای مصارف خانگی در دسترس هستند.
آیا آب دیونیزه طعم خاصی دارد؟
خیر، آب دیونیزه هیچ طعمی ندارد.
آیا از آب دیونیزه میتوان برای اتو استفاده کرد؟
بله، این آب برای اتو بخار مناسب بوده زیرا از رسوبگذاری و جرم گرفتن اتو جلوگیری میکند.
منبع:
